نشست علمی «حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در فلسفه سیاسی» برگزار شد.

مجمع عالی حکمت اسلامی طرح حکمرانی جامع و استوار حکمرانی اسلامی را تهیه کند

نشست علمی«حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در فلسفه سیاسی» حجت‌الاسلام و المسلمین نجف لکزایی؛ معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در نشست علمی«حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در فلسفه سیاسی» که از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد با بیان اینکه فلسفه سیاسی دغدغه بهترین زندگی و نظامات سیاسی و بهترین جامعه و مکتب را دارد، گفت: در فلسفه سیاسی ما از یک شبکه منسجم با عنایت با اهداف و غایات سخن می‌گوییم و هم بحث رهبری فاضله و هم مکتب و مدینه و آئین فاضله و هم ملت و دولت و علوم فاضله و انسان فاضله مطرح است. در واقع فلسفه سیاسی شبکه‌ای از این امکان را فراهم می‌کند تا همه عناصر هم فضیلت را بشناسند و هم به فضایل عمل کنند و در این صورت حکمرانی فاضله انجام می‌شود و اگر در هر بخشی اختلالی ایجاد شود به سعادت قصوا دست نخواهیم یافت.

وی با بیان اینکه این اختلال چه در بخش علم و چه عمل باشد سعادت را تهدید می‌کند و سمت و سوی حکمرانی فاضله نیست، افزود: در پیامی که مقام معظم رهبری به افتتاحیه مجلس خبرگان رهبری فرمودند به اهداف، شیوه‌های حکمرانی اسلامی و نیز مقایسه حکمرانی اسلامی با دیگر حکمرانی‌ها سخن گفتند. با اینکه پیام کوتاه است ولی از لحاظ شیوه و اهداف حکمرانی فوق‌العاده برای ما مهم است و با فلاسفه پیشین و معاصر ما همخوانی زیادی دارد.

لکزایی اظهار کرد: ایشان در بخشی از این نامه فرمودند مجلس خبرگان مظهر مردم‌سالاری اسلامی است و گزینش رهبر طبق معیارهای اسلامی بر عهده مردم است. در این خط کوتاه به رکن رهبری و مردم و امت اشاره شده است؛ به مکتب و دین اسلام هم اشاره شده است و فرمودند که رهبر بر اساس معیارهای اسلامی توسط مجلس خبرگان انتخاب می‌شوند. در پاراگراف سوم فرمودند در حکمرانی اسلامی، حکمرانی بشری و اهداف الهی است.

هدف غایی؛ رسیدن به قرب خداست

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه ایشان اهداف را در این پیام روشن کردند، تصریح کرد: هدف‌ها، عدالت و کرامت انسان و آبادانی زمین و پربار کردن زمان و در نهایت زندگی توحیدی و عروج آدمی به مرتب قرب خداوند است یعنی ما ۴ هدف مقدماتی داریم و یک هدف غایی که اهداف مقدماتی شامل؛ عدالت در همه ابعاد و سطوح است تا جایی که عدالت، قلب فلسفه سیاسی اسلام است؛ کرامت انسان، آبادانی زمین و پربارکردن زمان است یعنی در فضایی تنفس کنیم که فضای فاضله باشد و تربیت‌ها هم تربیت فاضله باشد و هدف غایی هم چیزی جز زندگی توحیدی و عروج آدمی به مرتبه قرب خدا نیست.

لکزایی اظهار کرد: این نزدیکی و قرب نزدیکی مکانی و اعتباری نیست و طبق چیزی که فلاسفه و حکمای متاله گفته‌اند تشابه به باری و به تعبیر دقیقتر و براساس لسان نبی اعظم تخلق به اخلاق الهی و تشبه به اسماء و صفات الهی است که این اسماء و صفات هم دو نوع است؛ بخشی که نمی‌توانیم به آن متصل شویم مانند محیی و ممیت و جبار و متکبر ولی بخشی از اسماء و صفات هم هست که دستور داریم سعی کنیم تا می‌توانیم به آن متخلق شویم مانند رحمانیت و رحیمیت و عدالت و غفاریت و ستاریت خداوند لذا قرآن کریم این صفات را به خودش و نبی اعظم هم نسبت داده است زیرا بشر می‌تواند به آن تشبه یابد.

معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه با بیان اینکه مقام معظم رهبری بعد وارد شیوه‌ها شدند و بهره بردن از خرد و تجربه جمعی و به کارگیری افکار و گام‌های استوار آحاد مردم را توصیه کردند، اضافه کرد: اینکه در اینجا از رکن مردم سخن به میان آمده است زیرا یکی از ارکان رکین حکمرانی تکیه به مردم است و اساسا بحث حکمرانی مطرح است تا فضایی برای اجتماعی‌شدن قدرت و اداره جامعه فراهم کند. همچنین بهره‌گیری از خرد هم منطبق بر تراث فلسفی ما هست. بحث دیگر هم تجربه جمعی است که حکما و فلاسفه ما پیوسته بر آن تاکید داشته‌اند.

لکزایی اظهار کرد: در نظریه حکمرانی مقام معظم رهبری فلسفه، فقه و اخلاق سیاسی یعنی همه دین همسو هستند و شریعت و عقلانیت در هم تنیده و هم جهت هستند؛ در واقع نسبت به رویکردهایی که فقط نسبت به یکی از ابعاد مناسکی دین تاکید دارد خط بطلان کشیده و بر جامعیت تاکید دارند. بعد فرمودند که این نوع سیاست در مسیر جامعه، دولت‌سازی و تحقق جامعه فاضله و مدینه فاضله از جذابیت زیادی برخوردار است و برگرفته از همه محرک‌های انگیزشی است که همان بحث عدالت و کرامت انسان، زندگی توحیدی و عروج آدمی به مرتبه قرب خداوند است سپس هم وارد قیاس میان حکمرانی رایج دنیا و حکمرانی اسلامی شدند و تاکید فرمودند اگر نگاه دقیقی به نظامات سیاسی دین گریز و دین ستیز بیاندازیم، جذابیت حکمرانی اسلامی کشش و جذابیت خود را نشان خواهد داد.

وعده توخالی نظامات مدعی عدالت و آزادی

وی افزود: در ادامه هم ایشان بحث را باز کرده و فرمودند که دعوت عام ما به وجدان‌های بیدار آن است که به تجربه شکست‌خورده نظام‌های مدعی عدالت و آزادی اما بیگانه از معنویت دینی بنگرند. پس نسخه پیشنهادی حکمرانی اسلامی آن است که در کنار عدالت و آزادی به معنویت دینی هم توجه شود در حالی که نظامات رایج در دنیا نظامات غیردینی و تنها مدعی عدالت و آزادی هستند که به آن دو هم نرسیده‌اند و سبب سستی بنیان خانواده و ظلم و بی‌عدالتی و فروپاشی اخلاقی و فروکاستن از شرافت زن شده‌اند؛ وجدان‌های بیدار باید غلبه جهتگیری مغرضانه بر آگاه‌سازی صادقانه در رسانه‌ها در گستره نفوذ این نظامات منافق و ستمگر را ببینند و آن گاه در جامعیت گره‌گشای حکمرانی اسلامی بنگرند.

لکزایی با بیان اینکه ایشان تعبیر بسیار زیبایی به کار بردند و وجدان‌های بیدار جهان را دعوت کردند تا در طرح جامع، استوار و متقن وگره گشای حکمرانی اسلامی توجه کنند، گفت: وظیفه گروه فلسفه سیاسی مجمع عالی حکمت در بحث حکمرانی اسلامی که از مدتها قبل شروع کرده است سنگین تر از قبل شده است و باید آن را به تهیه یک طرح جامع و استوار با رویکرد بین المللی سمت و سو بدهیم. آقا فرموده‌اند که ما وجدان های بیدار را دعوت می‌کنیم تا جامعیت حکمرانی اسلامی را ببینند زیرا ظلم و تبعیض و فساد در حکمرانی اسلامی جایگاهی ندارد و در این حکمرانی بنیان خانواده و امنیت اخلاقی سست نیست و شرافت زن فروکاسته نمی‌شود و رسالت رسانه‌ها، آگاه‌سازی صادقانه است.

وی در پیشنهادی به مجمع عالی حکمت تاکید کرد که طرح جامع، استوار، گره گشا و استوار و متقن حکمرانی اسلامی را تهیه و در دستور کار قرار دهد.