“نقش اخلاق در تعالی حقوق“ در جلسه گروه علمی فلسفه اخلاق+خلاصه بحث

نتیجه گیری
با توجه به نقش محوری نیت در اخلاق و بلاشرط بودن حقوق نسبت به آن، توضیح دادیم که با اخلاقی کردن حقوق یا به تعبیر دیگر با لحاظ نیت قرب الهی در افعال حقوقی (اعم از تکالیف و حقوق زمامداری و شهروندی) می توانیم و شایسته است که حقوق را تعالی بخشیده و اثر آن را جاوید و ماندگار کنیم. با مراجعه به آیات و روایات و سیره معصومین و اولیاء دین می توانیم بگوئیم که این تعالی بخشی، نه تنها جایز بلکه مورد توصیه و تأکید و عمل آنها بوده است؛ به حدی که می شود این قاعده را استخراج کرد که شارع مقدس دوست دارد که جامعه اسلامی و همه مسلمین اعم از زمامداران و شهروندان مخصوصا در تعامل با خودشان همه امورشان را به صورت اخلاقی و با نیت قرب الهی و از موضع لطف و رحمت و عطوفت به سامان برساند و تنها در مرحله بعد و در صورتی که از آن طریق به نتیجه نرسید، به امور حقوقی متمسک شود و البته در همین تمسک هم نیت قرب الهی نباید فراموش شود؛ نیتی که به عمل و عامل تعالی می دهد و سعادت دنیا و آخرت خود و جامعه اش را فراهم می کند. بنابراین مناسب است که ما در کنار اهتمام به حقوق، از اخلاق و نیت قرب الهی غافل نبوده و آن را در جامعه نهادینه کنیم و برای آن راه کارهایی در نظر بگیریم که در آن صورت نه تنها به اهداف حقوق شهروندی و غیر شهروندی که به اهدافی بالاتر از آن که عبارت است از قرب و رضای الهی و کمال و سعادت دنیا و آخرت نائل می¬شویم.