خلاصه بحث:
در ابتدای جلسه جناب حجت الاسلام والمسلمین شهبازیان مطرح کردند که این جریان فعالیت هایی در ترکیه انجام می دهند و حتی در شهرهایی مانند آبادان قصد راهپیمایی اعتراضی داشته اند.
یکی از ویژگی های این جریان این است که در جریان داعش رسما اعلان کردند که جنگیدن با داعش لازم است ولی داعش ، زمینه ساز سفیانی است و با این شیوه خود را از خطر برخورد مستقیم دولت عراق محفوظ داشته است.
ضمنا حتی در شهرهایی مانند قم به سراغ برخی محققان و مدرسان مشهور رفته اند تا تبلیغ و جلب حمایت داشته باشند.
یکی ازاولین کسانی که به تقد این جریان پرداخته اند آقای کورانی است که در قسمتی از کتاب ” المعجم الموضوعی فی الاحادیث الامام المهدی ” وبعد هم در کتاب دجال البصره به این بحث وارد شدند وعلمای دیگر بدین منوال وارد نقد این جریان شدند.عبد الرزاق الدیراوی از سوی احمد الحسن ، نقدهایی بر برخی از این کتاب ها نوشتند.
سید ضیاء الخباز در کتاب “المهدیه الخاتم” به این موضوع پرداخت . کتاب ” ره افسانه” هم دفتر اولی از سوی آقای شهبازیان است که کاری در امتداد کتب قبلی نقد است.
حدود ده سوال هم در فضای مجازی برای ان جریان قرار داده شده است که تا کنون پاسخی نداده اند و حتی گفته اند: استخاره کردیم بد آمد.
در این جلسه بیشتر بحث رویا را مد نظر قرار می دهیم در این راستا مطالب علما در این مورد بررسی شده است.
ادله مطرح شده در کتب این جریان از این قرار است:{ قرآن- روایات- معجزه- مباهله- استخاره- رویا}
روایات
در بحث روایات عبارت ” اثنی عشر مهدیون” را مورد توجه قرار می دهد و با توجه به حدیث ” وصیت” که در کتاب الغیبه شیخ طوسی آمده است، می گوید که حضرت مهدی حکومت را پس از وفات به فرزندش احمد می دهد.
در مورد رجعت می گویند: در روایات آمده است قائم که مهدی یاامام دوازدهم یا امام بیست و چهارم است ( و امام حسین ، مهدی دوازدهم را غسل می کند و دفن می کند و پس از آن رجعت امامان رخ می دهد.)
مرحوم شهید محمد صدر پس از نوشتن کتاب تاریخ مابعد الظهور ، کتاب دیگری می نویسد با عنوان” بحث حول الرجعه” که در آن رجعت را قبول می کند ولی جریان احمد الحسن به حرف های قبلی شهید صدر برای انکار رجعت استناد می کنند.
معجزه
ادعا می کند که لفظ احمد الحسن درروی جلد کتاب های چاپ شده توسط مرکز الدراسات التخصصیه ( که زیر نظر آقای کورانی هست) به صورت معجزه وار نقش بسته است.
مباهله
ادعا می شود که حاضر به انجام ان هستند اما در عمل حاضر نشده اند.
استخاره
روایتی از امیر المومنین می آورند که فرمود ” ان خار الله لک فاعزم” و لفظ ” خار” دلالت بر استخاره دارد.
روایت دیگر از صفوان بن یحیی که از اصحاب اجماع است و در کتاب الغیبه شیخ طوسی هم امده( و جریان احمد الحسن هرچه در این کتاب باشد را صحیح میدانند) و دلالت دارد که صفوان با استخاره امامت امام رضا را قبول کرده است.
رویا
در موقع ناتوانی از بحث های دیگر رویا را مطرح می کنند.و ادعای اینکه اهلبیت به خواب ان ها می ایند ودستوراتی می دهند. و نیز معتقدند هیج روایتی را نباید تکذیب کرد و در عمل هم روایات مورد استناد خدر را محفوف به قرائن و مانند متواتر قلمداد می کنند.
نکاتی در مورد دلیل استخاره و بررسی آن:
- نوع روایات ان در مورد تصمیم بر انجام کارها و معاملات و … و مردد بودن انسان در این امور است.
- شیخ طوسی در مورد روایت صفوان گفته اثبات امامت با استخاره شنیع ترین کار است.
- سید بن طاوس صاحب نگارش مستقل در مورد استخاره بیشتر نوع ذات الرقاع را می آورد نه استخاره با مصحف ، البته مرحوم مجلسی پدر از عبارات موجود در کتاب تهذیب شیخ طوسی استخاره با مصحف را می پذیرد.
- برخی افراد این جریان با تسخیر جن و علوم غریبه و طلسم در کتاب های استخاره یا از طریق تصرف در رویا کاری می کنند که در استخاره و تصور فرد همان ایه مورد نظر این جریان بیاید تا فرد فکر کند استخاره واقعا دلالت دارد.
ادعاهایی از سوی مدعیان این گروه درمورد رویا:
- با تمسک به روایت ” الشیطان لا یتمثل بی” و روایت دیگر که می گوید آنچه اهلبت در خواب فرمودند مانند همان است که در بیداری فرموده اند ، می گوین پس خواب های ما مصداق رویای صادقه است نه کاذب.
- خواب خالد بن سعید که باعث ایمان آوردنش شد ، خواب جندب بن جناده که یهودی بود و حضرت موسی را دید و باعث مسلمان شدنش شو و نیز خواب حضرت نرجس مادر امام زمان و دستورالعمل حسن وشاء به فرد واقفی برای روزه گرفتن و در پی آن ایمان اوردن واقفی به امامت امام رضا به استناد خواب دیدنش، هم از دلایل تاریخی ان ها در بحث خواب است.
بررسی دلیل رویا:
- بحرانی در حدائق الناظره و امثال سید صادق شیرازی مفصل به بحث رویا پداخته و در بحث های اصول فقه مطرح و بررسی شده است.
- روایت امام صادق در نفی ملاک بودن خواب در تشخیص دینی : ان دین الله اعز من ان یری فی المنام.
- اجماع بر نفی دلالت خواب در این موضوع
- سیره متشرعه بر عدم استفاده از خواب در استنباط
- اصل اولی بر عدم اعتبار ظنون و تردی بر خروج رویا از این اصل و اولویت در اجرای این اصل در عقاید نسبت به فقه
- تعبی علم خاص الهام شدنی از سوی خداست و حتی کار هر عالمی نیست.
پاسخ های جریان احمد الحسن به این نقدها:
- دلیل بر نفی سیره متشرعه در استناد به رویا وجود ندارد.
- اجماع حسی بر نفی رویا نداریم و سید بن طاوس از ورام نقل می کند که در استنباط از رویا استفاده کرده است.
- همانطور که علامه مجلسی در مرآت العقول ج ۱۵ ص ۴۶۹ آورده اند آنچه در مورد رویا حجت نیست تاسیس مطلبی از طریق خواب است نه کاشفیت که ما می گوییم( که اهلبیت در خواب مطلبی فرموده اند واین استنباط حکم کهمی گوییم کاشفیت است) ضمنا روایت امام صادق در مورد نفی رویا در دین در برابر شخص و مخاطب مخالف بوده است.
- در اخباریون گاهی در مورد احکامی چون شرب تتن به خواب استناد کرده اند و میرزای قمی در قوانین هم تمایل به پذیرش دلالت روایت ” الشیطان لا یتمثل بی : دارد.
- روایتی در کمال الدین که فردی محل قبر امام رضا را در خواب به اشاره پیامبر دانست و امام رضا در بیداری آن خواب را تایید کرد.
پاسخ به این ادعاها:
دسته ای از روایات موجود در مود رویت فیزیکی اهلبیت و تصدیق این رویت است نه تمثل در خواب
روایت کمال الدین هم نشان نمی دهد هر خوابی تایید شده است و مورد در این جا خاص است و در بیداری تایید شده است.
توضیحات استاد رضا نژاد:
از سال ۹۲ تا کنون چند جلسه مجمع در اینموضوع و ابعاد آن بوده است و گزارش جامع آن ارائه خواهد شد.
نظرات اساتید حاضر:
- لزوم بررسی سندی روایات مربوط به رویا
- توجه به دلالت روایاتی که دستور می دهند ذکر خاص بگویند تا معصومین را در خئاب ببینند و روایاتی در موردعچز شیطان از ورود و تمثل به اسم اهلبیت
- پیچیدگی خواب ها که گاهی تعبیر ها متفاوت و ضد هم است و یا تعبیر خواب ظاهرا زشت ، در واقع خیلی خوب است و بالعکس
- بررسی موضوع کثرت رویا توسط فرد یا افراد و دلالت یا عدم دلالت ان کثرت بر صادق بودن محتوای رویا
- لزوم بررسی مبانی فقهی در مورد حجیت یا عدم حجیت رویا در استنباط و اینکه حجیت شخصی دارد نه برای دیگران
- القائات و الهامات شیاطین به دیگران در مورد افراد ضعیف الیمان است نه مومنان
- پاسخ فقها به اشکالات منتقدان در مورد نقد رویا در بحث استنباط چیست؟
- بررسی لینکه گاهی خواب حالت طریقیت و موید بودن دارد و تفاوت آن با منبع استنباط بودن
- استفاده دیگر مدعیان دروغین از بحث خواب